Diyarbakır ve Urfa’da ‘sarı’ alarm: Para veren altın bulamıyor
Son dönemde altına olan talebin artması ve muadillerine oranla daha çok kazandıran bir yatırım aracına dönüşmesi sonucunda piyasada çeyrek altın başta olmak üzere sarrafiye ürünlerinin arzında sorun yaşanıyor.
Cumhuriyet altını, çeyrek ve gram altın tedariki konusunda sıkıntı yaşadıklarını söyleyen Urfa ve Diyarbakır’daki kuyumcuların umudu haziran ayında açılma sözü verilen yeni tesis.
Darphanenin günlük ürün üretim kapasitesinin ihtiyacı karşılamadığını söyleyen esnaflar bu sorunun sadece birkaç şehirde değil, Türkiye’nin genelinde olduğunu belirtiyorlar.
Urfa’da kuyumcular satacak çeyrek ve cumhuriyet altın bulamamaktan şikayetçi. Genel olarak piyasalardaki yükselen talebe işaret eden kuyumcular, darphanenin altına olan üretim talebini karşılamadığı görüşünde birleşiyor.
Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Mehmet Yüksel, bir süredir konuyla ilgili sıkıntı yaşadıklarını son iki yıldır da sorunun çözümü için mücadele ettiklerinin altını çizdi. Yüksel odalar olarak yaptıkları görüşmeler neticesinde önümüzdeki haziran ayında bir darphanenin açılacağına dair söz aldıklarını kaydetti. Geçtiğimiz günlerde de İstanbul’da Darphane Genel Müdürü ile toplantı yapıldığını söyleyen Yüksel “Biz durumun takipçisi olduk. Son olarak açıklama bu yönde. Haziran ayında kesinlikle bahsettiğimiz tesis faaliyete girecek” diye konuştu.
Diyarbakır Kuyumcular Odası Başkanı Mehmet Yüksel ‘TOPTANCILAR SIRAYA GİRİYORLAR’
Yüksel, “Önceden 15 gün süre veriliyordu. Toptancılarımız sarrafiye ürünleri için sıraya giriyordu. İstanbul’da darphanede 15 günü bir haftaya düşürmüşler” diyerek bunun şimdilik olumlu bir gelişme olduğunu ifade etti.
Diyarbakır ve Urfa’daki toptancıların İstanbul’dan altın aldıklarını ve 15 günün uzun bir süre olduğunu aktaran Yüksel “Onlar külçelerini götürüp darphaneden sıra alıyorlar. 15 gün sonra ‘senin ürünün bitti gel al’ diye bir süreç başlıyordu. Bu da sektörü bayağı sıkıntıya sokuyordu. Esnaf isteyince altına ulaşamıyordu. Bu süre bir haftaya düşürülmüş şu anda” dedi.
İstanbul’da yaptıkları toplantıda darphanelerde çift vardiyaya geçileceğinin ifade edildiğini aktaran Yüksel “Yani Pazartesi’den sonra bir haftadan iki üç güne düşecek” değerlendirmesinde bulundu.
Yüksel haziran ayında yeni darphane tesisinin açılması durumunda bu sıkıntıların çözüleceğini umduklarını sözlerine ekledi. Sorunun sadece Diyarbakır’da yaşanmadığını birçok ilde aynı sorunların yaşandığını söyleyen Yüksel, diğer odaların da sesini yükseltmesiyle yetkililerin taleplerini dikkate aldığını ifade etti.
‘DARPHANE KENDİNİ GELİŞTİRMEDİ BU TALEBİ KARŞILAYAMIYOR’
Yüksel, “Darphane dışında hiç kimsenin Sarrafiye basma yetkisi yok. Bu sarrafiye dediğimiz Cumhuriyet, çeyrek, gram altın. Darphanenin bastığı altını kilosunun sınırlı olmasının piyasayı olumsuz etkiliyor. Türkiye’miz bu kadar büyüdü, sektörde 45 bin 50 bin kuyumcu oluştu ama darphane kendini geliştirmedi. Bu talebi karşılayamıyorlar, en büyük sorun da bu” diye konuştu.
Yüksel darphanenin talebi karşılayamaması ve altına olan ihtiyacın artması nedeniyle piyasada sahte altınların da arttığını belirtti.
‘CUMHURİYETİ ALTININI DAHA PAHALIYA VERİYOR’
Urfa’da kuyumculuk yapan Ömer Cömert de piyasada altının yeterli olmamasından yakındı.
Cömert “Şu anda Merkez Bankası’nın işçiliği çeyrekten pahalı geliyor. Normalde çeyrek altın ve yarım altın fiyatı cumhuriyet altından pahalıya gelir ama şu an yarım altınla çeyrek altın Cumhuriyet altınından oran olarak daha ucuza geliyor. Darphane şu an elinde kısıtlı diye Cumhuriyeti altınını daha pahalıya veriyor” diye konuştu.
Kuyumcu Veysel Toprak ise Türkiye genelinde sorun yaşandığını belirterek, “Darphane Cumhuriyeti bazen kısıtlayıcı bir şekilde sürüyor piyasaya. Yani az basıp sipariş bekletiyor” dedi.
‘3 BÜYÜK TOPTANCI GİDİP BÜTÜN ALTINI ALIYOR’
Cömert, üretimin sınırlı olması ile birlikte altın piyasasında komisyoncuların esnafı zor durumda bıraktığını belirterek “İş piyasaya değil, tek ele veriliyor. Mesela orada diyelim 3 tane büyük toptancının eline bırakılıyor” dedi.
Cömert sözlerini şöyle sürdürdü: “Çünkü darphane rutin günlük yaptığı bir rakam var onu mesela gidip büyük toptancılar kendileri alıyorlar. Ben diyelim 50 liralık işçilikle alacağım ama 500 liralık işçilikle kapalı çarşıdan almak zorunda kalıyorum. Bu da altının yüksek fiyata vatandaşlara satılmasına sebebiyet veriyor. Bu da büyük bir sıkıntı oluşuyor. Büyük toptancılar gidip darphaneden kendileri alıyor. Artık bir art niyet mi var, ne var anlayamıyoruz. Büyük bir sıkıntı.”